Zakiran.net
  • Türk Din Mûsikîsi Tarihi
    • İlk Nazarî Mûsikî Çalışmaları
    • İslâm Öncesi Türklerde Mûsikî
    • İslâm Sonrası Türklerde Mûsikî
  • Dini Mûsikînin Bölümleri
    • Câmi Mûsikîsi
      • Kur’ân-ı Kerîm
      • Ezan-Kamet
      • Salâ (Salât)
      • Temcid ve Münacat
      • Tesbih
      • Tekbir
      • Telbiye
      • İstiğfar
      • Mevlîd
      • Zikir
      • Muhammediye
    • Tekke Mûsikîsi
      • Mevlevî Âyini
      • Na’t-Naat
      • Mi’râciyye
      • Savt
      • İlâhi
      • Nevbe
      • Semah
      • Durak
      • Kasîde
      • Nefes
      • Tevşîh
  • İcra-i Âhenk
  • Röportajlar
  • Duyurular
Güncel
Deneme
Hekim Şuûrî Hasan Efendi ve Ta‘dîlü’l-Emzice Adlı Eserinde...
Türk Din Mûsikîsi’nde Niyazî-i Mısrî’nin Yeri ve Önemi
İbn Câmî‘ (ö. 808) Kureyşli Meşhur Muğannî ve Bestekâr
Ebû Ya‘kūb b. İshâk el-Kindî’nin Müzik Risâlelerinde Tesbit...
XV. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Mûsikî Çalışmaları
IX.-XIII. Yüzyıl Arasında Mûsikî Nazariyatına Dair Çalışmalar
İslâm Öncesi Türklerde Mûsikî
Abbasîler Döneminde Nazarî Mûsikî Çalışmaları
Emevîler Döneminde Mûsikî Kültürü

Zakiran.net

  • Türk Din Mûsikîsi Tarihi
    • İlk Nazarî Mûsikî Çalışmaları
    • İslâm Öncesi Türklerde Mûsikî
    • İslâm Sonrası Türklerde Mûsikî
  • Dini Mûsikînin Bölümleri
    • Câmi Mûsikîsi
      • Kur’ân-ı Kerîm
      • Ezan-Kamet
      • Salâ (Salât)
      • Temcid ve Münacat
      • Tesbih
      • Tekbir
      • Telbiye
      • İstiğfar
      • Mevlîd
      • Zikir
      • Muhammediye
    • Tekke Mûsikîsi
      • Mevlevî Âyini
      • Na’t-Naat
      • Mi’râciyye
      • Savt
      • İlâhi
      • Nevbe
      • Semah
      • Durak
      • Kasîde
      • Nefes
      • Tevşîh
  • İcra-i Âhenk
  • Röportajlar
  • Duyurular

Câmi Mûsikîsi

Türk Din Mûsikîsi’nde önemli bir yeri olan “Câmi Mûsikîsi”, câmilerdeki ibadet esnasında, namazın içinde veya dışındaki kırâatler ve duâların okunması esnasında oluşur. Bir veya birkaç müezzinin ve imamın bazen de cemaatin iştirakiyle icra edilir. Câmi Mûsikîsinin icracıları imamlar ve müezzinlerdir. İmam namazları kıldırır cemaate hitâb eder. Müezzin de ezân okur ve ibadet esnâsındaki ve aralarındaki duâları okur.

Câmi Mûsikisinde daha çok Arapça güftelere önem verildiğini görüyoruz. Fakat bu Arapça güfteleri besteleyenler tamamen Türk bestecileridir.

Bu eserlerde etkin olan ruh,; zühd, takva, ubûdiyyet, münâcat ve duâlardır. Bununla beraber câmi mûsikîsinde tasavvufî eserlere de yer verilmiştir. Nitekim tasavvufî bir anlayışla yazılan bazı câmi na’tlarının bulunması buna güçlü bir kanıt teşkil eder.

Câmi Mûsikîsini meydana getiren unsurlar ezân, salâ, kâmet, tesbih duâları, yani namazın sonuna kadar olan duâlarla, temcîd, münâcat, mihrâbiye, tekbîr, salâvât, ilâhiler, kasîde, mevlîd gibi dinî hayatımızda çok önemli yerleri olan formlardır. Câmi Mûsikîsinin ezân, salâ, temcid gibi bölümleri genellikle câminin dışında minâreden, diğer formlar câminin içinde namaz esnasında veya aralarında veya sonunda okunur.

Câmi Mûsikîsinin en önemli yanı büyük bölümünün irticâlen yani doğaçlama (emprovize) olarak icra edilmesidir. Aslında câmi mûsikîsi ezândan başlayarak namazın sonuna kadar, duâlarla beraber olan kısımdır. Yukarıda saydığımız diğer formlar câmide icra edilmekle beraber yerine göre tekkelerde ve muhtelif yerlerde icra edilir.

Câmi Mûsikîsinde teravih namazı edâ edilirken, teravih aralarında okunacak ilâhilerin farklı makamlardan okunması da önemli bir gelenektir. Teravihin ilk dört rekâtından sonra Nevâ, ikinci dört rekâtı takiben Hüseynî, üçüncü dört rekâtın ardından Bestenigâr, dördüncü dört rekâtı müteakib Evc, sonuncu dört rekâttan sonra da Acemaşîran ilâhiler okunur ve Sabâ Salât ile Salât-ı Vitir’e geçilir. Bu kurallar yüzyıllarca devam etmiş, ancak mûsikî bilmeyen din görevlileri nedeniyle günümüzde artık uygulanamaz bir duruma gelmiştir.

Câmi Mûsikîsi’nde gâye mûsikî yapmak değil, ibâdet ve duâdır.

AK Ahmet Şahin, Türk Din Mûsikîsi, Akçağ Yayınları, Ankara 2009, s.71-72

Yazarlar

  • Arzu Eylül Yalçınkaya
  • Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi
  • Zakiran.net

Arşİv

  • Mayıs 2019 (5)
  • Nisan 2018 (1)
  • Mart 2018 (2)
  • Şubat 2018 (2)
  • Ocak 2018 (2)

Son Yazılar

  • Deneme
  • Hekim Şuûrî Hasan Efendi ve Ta‘dîlü’l-Emzice Adlı Eserinde Müzikle Tedavi Bölümü
  • Türk Din Mûsikîsi’nde Niyazî-i Mısrî’nin Yeri ve Önemi
  • İbn Câmî‘ (ö. 808) Kureyşli Meşhur Muğannî ve Bestekâr
  • Ebû Ya‘kūb b. İshâk el-Kindî’nin Müzik Risâlelerinde Tesbit Edilen Terimler

Son Yorumlar

    En Çok Okunanlar

    • 1

      Hz. Peygamber ve Dört Halîfe Döneminde Mûsikî

      30 Ocak 2018
    • 2

      Câhiliye Dönemi Arap Toplumunda Mûsikî

      1 Ocak 2018
    • 3

      IX.-XIII. Yüzyıl Arasında Mûsikî Nazariyatına Dair Çalışmalar

      31 Mart 2018
    • 4

      Emevîler Döneminde Mûsikî Kültürü

      1 Şubat 2018

    Haberdar Ol!

    Zakiran.net'te yayınlanan tüm yazı, röportaj, etkinlik ve duyurulardan haberdar olmak için mail listemize katılabilirsiniz.

    • Facebook
    • Instagram
    • Anasayfa
    • Hakkımızda
    • Bize Ulaşın

    @2018